Sąd Najwyższy a nieważność umowy o kredyt „frankowy”
Nie milkną echa uzasadnienia wyroku opublikowanego w ostatnich dniach na stronach Sądu Najwyższego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2019 roku, sygn. akt V CSK 382/18). Orzeczenie to jest niezwykle ważne dla wszystkich, którzy zaciągnęli kredyty indeksowane kursem waluty obcej.
W treści uzasadnienia powyższego wyroku Sąd Najwyższy pochyla się nad podstawowym skutkiem stwierdzenia, że klauzule umowne kształtujące mechanizm indeksacji stanowią niedozwolone postanowienia umowne. W ramach uzasadnienia Sąd Najwyższy stwierdza zdecydowanie, iż w przypadku ustalenia abuzywności powyższych klauzul umownych, zaniknięciu ulega ryzyko kursowe towarzyszące umowie kredytowej w jej pierwotnej treści. Skutkiem wyeliminowania mechanizmu indeksacji umowa ulega przekształceniu w zwykły kredyt złotowy (nieindeksowany), ale oprocentowany według stawki powiązanej ze stawką LIBOR. Sąd Najwyższy nie poprzestaje jednak wyłącznie na tej konkluzji, lecz podąża w swoich rozważaniach dalej stwierdzając, że wyeliminowanie ryzyka kursowego, charakterystycznego dla umowy kredytu indeksowanego do waluty obcej i uzasadniającego powiązanie stawki oprocentowania ze stawką LIBOR, jest równoznaczne z tak daleko idącym przekształceniem umowy, iż należy ją uznać za umowę o odmiennej istocie i charakterze, choćby nadal chodziło tu tylko o inny podtyp czy wariant umowy kredytu (…) Oznacza to z kolei, że po wyeliminowaniu tego rodzaju klauzul utrzymanie umowy o charakterze zamierzonym przez strony nie jest możliwe, co przemawia za jej całkowitą nieważnością (bezskutecznością).
Waga powyższego orzeczenia jest nie do przecenienia na gruncie tzw. spraw frankowych. Wymiar sprawiedliwości otwiera przed „frankowiczami” kolejne drzwi możliwości prowadzenia (i to z powodzeniem!) postępowań sądowych z udziałem banków.
adwokat Piotr Kałużny
