Organizowanie szkoleń w czasie II fali pandemii

Przedsiębiorcy prowadzący działalność polegającą na organizowaniu szkoleń zawodowych i służbowych mogą zadawać sobie podstawowe pytanie – czy w obecnej, niezwykle zmiennej sytuacji prawnej, prowadzenie zebrań i spotkań o charakterze szkoleniowym jest dopuszczane przez prawo? Poniżej zamieszczam odpowiedź, bazując na przepisach rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 października 2020 roku w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii (Dz. U. z 2020 roku, poz. 1758), dalej „Rozporządzenia”.

Co mówią normy prawne?

Zgodnie z § 28 ust. 1 Rozporządzenia, Do odwołania zakazuje się organizowania zgromadzeń w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 24 lipca 2015 r. – Prawo o zgromadzeniach (Dz. U. z 2019 r. poz. 631), z wyłączeniem zgromadzeń organizowanych na podstawie zawiadomienia, o którym mowa w art. 7 ust. 1, art. 22 ust. 1 albo decyzji, o której mowa w art. 26b ust. 1 tej ustawy, przy czym: 1) maksymalna liczba uczestników nie może być większa niż 5; 2) odległość pomiędzy zgromadzeniami nie może być mniejsza niż 100 m. Jak stanowi natomiast § 28 ust. 9 Rozporządzenia, Do odwołania zakazuje się organizowania innych niż określone w ust. 1 zgromadzeń, w tym imprez, spotkań i zebrań niezależnie od ich rodzaju, z wyłączeniem: 1) spotkań lub zebrań służbowych i zawodowych; 2) imprez i spotkań do 20 osób, które odbywają się w lokalu lub budynku wskazanym jako adres miejsca zamieszkania lub pobytu osoby, która organizuje imprezę lub spotkanie. Zgodnie natomiast z § 28 ust. 11 Rozporządzenia, Ograniczenia liczby osób, o którym mowa w ust. 9, nie stosuje się w przypadku przeprowadzania: 1) egzaminów w ramach kształcenia w zawodach medycznych; 2) konkursu na aplikację sędziowską i aplikację prokuratorską, w tym aplikacje prowadzone w formie aplikacji uzupełniających, a także egzaminów sędziowskich i egzaminów prokuratorskich; 3) egzaminów na biegłych rewidentów i doradców podatkowych; 4) egzaminów przeprowadzanych w toku postępowania kwalifikacyjnego dla osób ubiegających się o nadanie uprawnień zawodowych w zakresie szacowania nieruchomości.

Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 24 lipca 2015 roku Prawo o zgromadzeniach (Dz. U. z 2019 roku, poz. 631, t. j.), Zgromadzeniem jest zgrupowanie osób na otwartej przestrzeni dostępnej dla nieokreślonych imiennie osób w określonym miejscu w celu odbycia wspólnych obrad lub w celu wspólnego wyrażenia stanowiska w sprawach publicznych (ust. 1); Zgromadzeniem spontanicznym jest zgromadzenie, które odbywa się w związku z zaistniałym nagłym i niemożliwym do wcześniejszego przewidzenia wydarzeniem związanym ze sferą publiczną, którego odbycie w innym terminie byłoby niecelowe lub mało istotne z punktu widzenia debaty publicznej (ust. 2).

Interpretacja przepisów

Jak wynika z wykładni językowej § 28 ust. 1 Rozporządzenia, przedmiotem unormowanego zakazu pozostają wyłącznie zgromadzenia w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 24 lipca 2015 roku Prawo o zgromadzeniach. Spotkania i zebrania organizowane w niepublicznych powierzchniach nie stanowią zgromadzeń w rozumieniu ww. ustawy. Nie są one bowiem organizowane w przestrzeni publicznej dla nieokreślonych imiennie osób. Również ich szkoleniowy cel jest odmienny od celu zgromadzeń, uregulowanego w art. 3 ustawy z dnia 24 lipca 2015 roku Prawo o zgromadzeniach. Jeżeli więc przedmiotowe spotkania i zebrania nie są prowadzone w celu odbycia wspólnych obrad lub w celu wspólnego wyrażenia stanowiska w sprawach publicznych, a wyłącznie w celach szkoleniowych, to tym samym, nie są objęte zakazem wynikającym z § 28 ust. 1 Rozporządzenia.

Treść Rozporządzenia nie zawiera definicji legalnej terminów spotkanie „służbowe i zawodowe” lub zebranie „służbowe i zawodowe”. Przy dekodowaniu znaczenia ww. terminów należy odwołać się w pierwszej kolejności do ich słownikowych definicji, zgodnie z którymi „służbowy” oznacza „dotyczący pracy w jakiejś instytucji, w wojsku itp.; należny komuś z tytułu pracy”[1], natomiast „zawodowy” oznacza „związany z jakimś zawodem; przygotowujący do zawodu; uprawiający coś jako zawód; wykonywany jako zawód”[2]. Dokonując wykładni znaczenia ww. terminów należy mieć na uwadze również treść § 28 ust. 11 Rozporządzenia. Przy jego pomocy Ustawodawca spod przedmiotowego zakazu wyłączył szczególnego rodzaju egzaminy zawodowe, których prowadzenie w sposób oczywisty wiąże się z podnoszeniem kwalifikacji służbowych i zawodowych. Działanie Ustawodawcy zmaterializowane przy pomocy § 28 ust. 11 Rozporządzenia pozwala na wyinterpretowanie ogólnego celu, jaki przyświecał przy okazji całościowego formułowania regulacji zawartej w § 28 Rozporządzenia – dążenia do wyłączenia z zakresu ustawionych ograniczeń i zakazów działalności związanej z podnoszeniem kwalifikacji służbowych i zawodowych.

Na wypadek uznania, że przedmiotowe spotkania i zebrania stanowią zgromadzenia w rozumieniu art. 3 ustawy z dnia 24 lipca 2015 roku Prawo o zgromadzeniach, należy więc przyjąć, że objęte są one wyłączeniem wynikającym z § 28 ust. 9 pkt 1 Rozporządzenia. Na trafność powyższego wniosku wskazuje treść przywołanych powyżej definicji, treść § 28 ust. 11 Rozporządzenia oraz – przede wszystkim – zawodowy i służbowy charakter, który niewątpliwie można im przypisać. W przypadku gdy przedmiotowe spotkania i zebrania organizowane są w związku z podnoszeniem kwalifikacji zawodowych lub przygotowaniem do wykonywania określonych czynności zawodowych lub służbowych, spełniają kryterium służbowego lub zawodowego charakteru, o którym mowa w § 28 ust. 9 pkt 1 Rozporządzenia.

Wnioski

Na podstawie przepisów Rozporządzenia dopuszczalne jest prowadzenie w powierzchniach niepublicznych, spotkań lub zebrań celem realizowania szkoleń zawodowych bądź szkoleń ukierunkowanych na podnoszenie kwalifikacji służbowych lub zawodowych.

adwokat Piotr Kałużny

[1] https://sjp.pwn.pl/szukaj/s%C5%82u%C5%BCbowy.html

[2] https://sjp.pwn.pl/szukaj/zawodowy.html