Zasadą jest, że długi posiadane przez spółkę z o. o., znajdującą się w fazie likwidacji, powinny zostać spłacone. Następuje to w ramach czynności likwidacyjnych realizowanych przez likwidatora (likwidatorów). W tym kontekście niezwykle ważnym elementem procesu likwidacji spółki z o. o. jest ogłoszenie o jej rozwiązaniu i otwarciu likwidacji. Likwidator powinien tego rodzaju ogłoszenie zmieścić w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. W terminie 3 miesięcy od daty ogłoszenia wierzyciele spółki z o. o. mogą zgłaszać przysługujące im wierzytelności celem ich spłaty albo zabezpieczenia tej spłaty w przyszłości.
W przypadku gdy znany spółce z o. o. wierzyciel nie zgłosi przysługującej mu wierzytelności, sumę potrzebną do jego zaspokojenia albo zabezpieczenia spółka z o. o. powinna złożyć do depozytu sądowego. Analogicznie będzie się działo w przypadku, gdy wierzytelność nie jest wymagalna albo pozostaje sporna.
Wierzyciele, którzy nie zgłosili przysługujących im wierzytelności w ww. terminie ani nie byli znani spółce z o. o. mogą żądać zaspokojenia swoich należności z majątku spółki z o. o., pod warunkiem, że nie uległ on jeszcze podziałowi pomiędzy wspólników. Ważnym jest więc, że podział majątku spółki z o. o. pomiędzy wspólników (tj. majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli) może nastąpić po 6 miesiącach od daty ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwaniu wierzycieli.
Przepisy kodeksu spółek handlowych nie regulują postępowania w sytuacji, gdy spieniężony majątek spółki z o. o. nie wystarcza na spłatę jej zobowiązań albo odpowiednie zabezpieczenie wierzycieli. Wykreśleniu podmiotu z KRS mogą teoretycznie sprzeciwiać się wierzyciele, których wierzytelności pozostają niezaspokojone lub niezabezpieczone. Niemniej jednak, w orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjęto, że możliwe jest wykreślenie z rejestru handlowego spółki z o. o., jeżeli w wyniku przeprowadzonego i zakończonego postępowania likwidacyjnego zostanie spieniężony cały jej majątek, a mimo to zostaną niespełnione zobowiązania ciążące na tej spółce (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 grudnia 2003 roku, sygn. akt IV CK 256/02). Ewentualną przeszkodą w wykreśleniu spółki z o. o. z KRS byłoby posiadanie przez nią niepodzielonego przez wspólników majątku i długów. Jeżeli jednak spółka z o. o. nie posiada majątku, ale ma długi, to zasadniczo nie ma przeciwwskazań do jej wykreślenia z KRS (pod warunkiem zachowania pozostałych wymogów procedury likwidacyjnej).
adwokat Piotr Kałużny